50 jaar Apenheul

Welkom bij de online expositie van het Buitenmuseum! In de binnenstad van Apeldoorn vind je jaarlijks een buitenmuseum, dat in beelden vertelt over een onderwerp dat de historische identiteit van de stad raakt.

Dit jaar presenteren we het Buitenmuseum ‘50 jaar Apenheul’. Op 12 juli 2021 is het namelijk precies 50 jaar geleden dat de Rotterdamse fotograaf Wim Mager het unieke park Apenheul opende in Apeldoorn.

Zet je geluid aan voor een optimale beleving!

Start expositie

1971

Apenheuloprichter Wim Mager opent de deuren van een revolutionair apenpark met onder andere vijf loslopende wolapen. Op deze foto zie je zijn kinderen in de beginjaren van Apenheul.

Je luistert naar Roel Welsing

1971 t/m 1975

1971

Apenheuloprichter Wim Mager gebruikte dit boekje om de gemeente Apeldoorn van zijn plannen te overtuigen. En dat lukte: de gemeente gaf zijn plannen doorgang en het park met loslopende apen – gewaagd in die tijd – kon geopend worden!

1971 t/m 1975

1971 – 1975

Apenheul zette Apeldoorn op de kaart. Contact met een loslopende aap was én is erg bijzonder. Wat is jouw mooiste Apenheulherinnering? Laat het weten op de socials met #apenheul50jaar

1976

De eerste gorilla’s in Apenheul zijn zichtbaar voor bezoekers. De groep bestond uit 2 mannetjes en 6 vrouwtjes. Balu, Kim, Bongo, Mouila, Lobo, Mintha, Tsimi en Mandji. Mintha en Mandji leven nu nog steeds in Apenheul.

Je luistert naar Sjaak van den Nieuwendijk

1976 t/m 1986

1976

Al sinds 1976 zijn er doodshoofdapen in Apenheul. Apenheul is begonnen met ongeveer tien dieren. Tegenwoordig zijn er zo’n tachtig doodshoofdapen in het bos van Apenheul te vinden.

1976 t/m 1986

1979

In augustus wordt Kriba, het eerste gorillajong in Apenheul, geboren. Een historische dag, want in die tijd kwam de geboorte van een gorillajong in een dierentuin zelden voor.

1976 t/m 1986

1982

In 1982 arriveren de eerste berberapen in Apenheul! Deze aap is de enige aap in Apenheul die ook in de winter dag en nacht buiten is. Een dikke wintervacht beschermt hem tegen de kou.

1976 t/m 1986

1982

In 1982 wordt het eerste gibboneiland in Apenheul aangelegd. De bewoners slingeren, met hun lange armen, in rap tempo van tak naar tak!

1976 t/m 1986

1984

Dian Fossey presenteert de Nederlandse vertaling van haar boek “Gorillas in the Mist” in Apenheul.

1976 t/m 1986

1985

In 1985 waren de eerste ringstaartmaki’s zichtbaar in Apenheul. Deze soort liep los tussen de bezoekers en dat is nog steeds het geval!

1976 t/m 1986

1986

Apenheul wordt een stichting waarvan de opbrengsten geïnvesteerd worden in natuureducatie en behoud van apensoorten.

1988

In de beginjaren bezochten de dierverzorgers de gorilla’s op het eiland. Dat kon omdat de gorilla’s als kleine hummeltjes naar Apenheul waren gekomen en de verzorgers de opvoedrol op zich namen. Tegenwoordig groeien gorilla’s in Apenheul op in sociale groepen waarbij ze het ouderschap van andere gorilla’s leren.

Je luistert naar Sjaak van den Nieuwendijk

1989

Apenheul levert de eerste bijdrage aan het natuurbeschermingsproject in Peru dat in het leven geroepen is om de geelstaartwolaap te beschermen.

1992

Apenheul heeft een rol tijdens de herintroductie van de gouden leeuwapen. Deze dieren werden uitgezet in de tropische regenwouden van Brazilië. Een aantal van deze apen
heeft in het regenwoud voor nakomelingen gezorgd en mede daarom kunnen we dit als een succesvol project beschouwen!

Je luistert naar Iris de Winter

1994 t/m 1998

1976

Apenheul richt een aparte stichting op voor apen in het wild: het Apenheul Natuurbehoudfonds.

1994 t/m 1998

1996

De eerste vier bonobo’s kwamen tussen 1996 en 1997 naar Apenheul. In 1998 werd de groep aangevuld met zes bonobo’s uit de Democratische Republiek Congo. Daar zaten ze in een opvangcentrum. Vanwege de burgeroorlog waren ze daar niet meer veilig.

1994 t/m 1998

1996

Prinses Margriet opent het nieuwe doodshoofdapengebied. Het park krijgt daarmee zijn huidige oppervlakte van 12 hectare.

1994 t/m 1998

1998

Komst van de blauwoogmaki’s naar Apenheul. Deze bijzondere soort is ernstig bedreigd op Madagaskar. Apenheul neemt deel aan het internationale fokprogramma voor blauwoog- maki’s en steunt deze halfapen ook in het wild.

1999

De eerste orang-oetans arriveren in Apenheul! Ze nemen hun intrek in speciaal voor hen ontworpen binnenverblijven en eilanden.

Je luistert naar Martine Verheij

2004 t/m 2005

2004

Sinds 2004 is Apenheul betrokken bij een koffieproject in Peru dat bijdraagt aan de bescherming van de geelstaartwolaap. Deze Peruviaanse koffie wordt niet alleen in Apenheul geschonken, maar bijvoorbeeld ook in de koffiecorner van het gemeentehuis, bij aannemersbedrijf Draisma en Rabobank Apeldoorn.

2004 t/m 2005

2005

In 2005 adopteerde orang-oetan Sandy het jong van het orang-oetangvrouwtje
Fientje. Sandy was zelf al moeder van Samboja. Ze bracht hen beiden groot. Op deze foto zie je Sandy met Samboja en Dayang.

2005

Op 14 augustus komt zilverrug Bongo, icoon van Apenheul, te overlijden. Bongo heeft dan 30 jaar in Apenheul geleefd. Op het moment van overlijden had hij 28 kinderen, 20 kleinkinderen en 3 achterkleinkinderen.

Je luistert naar Sjaak van den Nieuwendijk

2006 t/m 2008

2006

Gorillaman Jambo komt in november 2006 naar Apenheul. Hij is dan 13 jaar oud en wordt de nieuwe leider van de groep gorilla’s.

2006 t/m 2008

2008

Apenheuloprichter Wim Mager overlijdt op 23 maart op 67-jarige leeftijd. Deze foto toont hem in zijn jonge jaren toen de dierverzorgers nog op het gorilla-eiland kwamen. Dat kon omdat de gorilla’s als kleine hummeltjes naar Apenheul waren gekomen en de verzorgers de opvoedrol op zich namen. Tegenwoordig groeien gorilla’s in Apenheul op in sociale groepen waarbij ze het ouderschap van andere gorilla’s leren.

2010

Prinses Máxima opent de CO2-neutrale congreslocatie De St@art in Apenheul. De St@art biedt kantoorruimte en is een prachtige congres- en evenementenlocatie.

Je luistert naar Roel Welsing

2011 t/m 2012

2011

Een babyboom bij de gorilla’s: maar liefst vijf gorillavrouwtjes krijgen een kleintje en dat viert Apenheul natuurlijk met een groot kraamfeest!

2011 t/m 2012

2011

Kambizuri, een prachtige plek in Apenheul, wordt in het voorjaar van 2011 in gebruik genomen als evenementenlocatie voor zakelijke en particuliere bijeenkomsten. Vanaf dit terras heb je prachtig uitzicht over het gorilla-eiland.

2011 t/m 2012

2012

Mede door de inspanningen van het Apenheul Natuurbehoudfonds wordt 46.000 hectare nevelwoud in Peru uitgeroepen tot beschermd natuurgebied.

2012

Orang-oetan Karl overlijdt op 20 maart. Hij werd bijna 52 jaar en had veel last van ouderdomskwalen. Karl was de oudste orang-oetanman in een Europese dierentuin.

Je luistert naar Martine Verheij

2012

Apenheul hecht grote waarde aan duurzaamheid. In 2012 werd het gouden Green Key certificaat voor het eerst behaald en Apenheul heeft dit certificaat tot op de dag van vandaag.

2013

Orang-oetanman Amos ontwikkelt zich in een paar maanden tijd van jongetje naar stoere man. In het jaar dat Willem-Alexander koning wordt, wordt Amos door een landelijke campagne bekend als koning van Apenheul 🙂

Je luistert naar Martine Verheij

2014

In Apenheul is een nieuwe prachtige apensoort zichtbaar, de hanuman langoeren. Daarmee is Apenheul de enige dierentuin in Nederland waar deze heilige apen uit India worden gehouden.

2014

Apenheul telt in 2014 een recordaantal bezoekers. Maar liefst 581.000 mensen uit Nederland, Duitsland en België weten het park te vinden.

2014

Apenheul haalt veel geld op voor gorilla’s in het wild. Onder meer door Apeldoornse scholieren wordt in 2014 meer dan € 40.000,- opgehaald.

Je luistert naar Iris de Winter

2016

Mooie waardering! Het Nederlandse publiek verkiest Apenheul in 2016 tot het Leukste Uitje van Nederland (jaarlijkse verkiezing georganiseerd door de ANWB).

2016

In 2016 lanceerde Apenheul in samenwerking met JOGG Apeldoorn (jongeren op gezond gewicht) en Junior Lifestyle het gratis lesprogramma Apentrots, met als doel kinderen te laten zien dat bewegen leuk is en dat gezond én lekker eten heel goed samen gaan. En apen zijn daarin een prachtig voorbeeld!

2017

In 2017 wordt gestart met de ecoreizen naar Madagaskar, een initiatief van het Apenheul Natuurbehoudfonds. In dit jaar schonk Apenheul ook een fors bedrag aan een project dat werkt aan de bescherming van blauwoogmaki’s in het wild.

Je luistert naar Iris de Winter

2018

Apenheul neemt in 2018 afscheid van gorillaman Jambo en zijn zonen. Zij verhuizen naar de Verenigde Arabische Emiraten. Jambo heeft voor acht gezonde kinderen gezorgd en daarmee waren zijn genen voldoende vertegenwoordigd in het internationale fokprogramma. Een zogenoemde bachelor groep (mannengroep) komt in het wild ook voor.

2018

Apenheul verwelkomt in 2018 gorilla Bao Bao uit Taipei Zoo. Na een rusitige wenperiode wordt Bao Bao de nieuwe gorillaleider van de gorilla-groep in Apenheul.

Je luistert naar Sjaak van den Nieuwendijk

2018 t/m 2019

2018

Feest! Pepi wordt op 1 mei 2018 vijftig jaar! Pepi hoorde bij de groep van de zes eerste slingerapen die een jaar na de oprichting al naar Apenheul kwamen. Van dit groepje leeft alleen Pepi nog. Ze overleefde zelfs de brand die in 1981 plaatsvond. De kale plek op haar hoofd is veroorzaakt door deze brand.

2018 t/m 2019

2019

Op deze foto zie je de duurzame congres- en evenementenlocatie De St@art. Meer dan 300 zakelijke partijen beleven een onvergetelijke dag in Apenheul; een topjaar voor de afdeling Congressen & Evenementen.

2019

Een indrukwekkend kunstwerk van kunstenares Lisa Roet siert in 2019 tijdelijk het torentje op het Marktplein in de binnenstad. Het opblaasbare kunstwerk is 10 meter hoog en is dit jaar terug! Tot eind oktober – behalve bij slecht weer – is Baboe weer te zien op zijn bekende plek.

Je luistert naar Roel Welsing

2020

Prinses Margriet opent het nieuwe losloopgebied voor dwergapen met de grootste insectenmuur ter wereld. Het nieuwe losloopgebied is onderdeel van een groter geheel waar ook een restaurant en speeltuin zijn gebouwd.

2021

Toen en nu. Apenheul is al 50 jaar lang een ideële organisatie die zich inzet om mensen nog meer te laten houden van de natuur. Dat was toen zo en dat is nu nog steeds zo!

Je luistert naar Roel Welsing

2021

Eind februari werd gorilla Kiango in Apenheul geboren. De 50ste gorilla baby! Dit is niet alleen bijzonder omdat het apenpark dit jaar 50 jaar bestaat, maar ook omdat dit de eerste nakomeling is van zilverrug Bao Bao.